Ağız yaraları, iltihaplı ve ağrılı ağız yaraları yemek yemek, konuşmak ya da uyku sorunlarına neden olabilir. Ağız yaraları,yanaklar, dişetleri, dil, dudak ve damak dahil olmak üzere ağzın herhangi bir yerinde oluşabilir.
Ağız Yaralarının Türleri
Ağız yaralarının bazı yaygın örnekleri şunlardır:
Pamukçuk: Genelde yanaklarda, dil veya dudak iç kısmında görülen, çevresi kırmızı içi soluk sarı yaralar.
Uçuk: Bunlar sıklıkla dudakta bulundur, nadiren diş etleri ve ağız tavanında görülür. Uçukta içi sıvı ile dolu kabarcıklar vardır. Asıl yaralar dudaklar veya dudak çevresinde görülmeden önce karıncalanma, hassasiyet ve yanma gibi görülür daha sonra içi sıvı dolu kabarcıklar gelişir ve kabuklanır.
Ağızda tahriş: Bazı durumlarda ağızda tahrişe bağlı yaralar gelişebilir. Bu durumlar şöyle özetlenebilir:
Yanak, dil, ya da dudak ısırma.
Diş aparatına bağlı (Diş protezi, diş teli gibi).
Tütün çiğnemek.
Sıcak yiyecek veya içeceklere bağlı ağızda yanık.
Diş eti hastalığı (gingivitis) veya diğer ağız enfeksiyonu.
Bazı gıdalara veya ilaçlara karşı alerji, aşırı duyarlılık olması.
Lupus, Crohn hastalığı ya da Behçet Hastalığı gibi ağız iç tabakasını etkileyen hastalıklar
Kemoterapi, antibiyotik tedavileri ve Romatoid Artrit ya da epilepsi gibi hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçlar
Kanser nedeniyle Radyasyon tedavisi
Ağız Yaralarının Belirtileri
En yaygın görülen iki ağız yarasının belirtileri şunlardır:
Pamukçuk (Aft):
Yaralar ağrılı olabilir
Genellikle 5-10 gün içinde geçer
Tekrarlama eğilimindedir
Genellikle ateş ile ilişkili değil
Uçuk:
Genellikle ağrılı
Genellikle 7-10 gün içinde geçer
Soğuk algınlığı veya grip benzeri belirtiler eşlik edebilir.
Ağız Yaralarının Nedenleri
Ey sık görülen iki ağız yarasının nedenleri şunlardır:
Pamukçuk (Aft)
Aftın neden olduğu kesin olarak bilinmiyor, ama pek çok faktör gelişimine katkıda bulunabilir. Bu faktörler içinde, travma, beslenme, stres, bakteri veya virüs enfeksiyonları, uyku eksikliği, ani kilo kaybı, patates, trunçgiller, kahve, çikolata, peynir ve fındık sayılabilir.
Aftlar, ayrıca soğuk algınlığı veya grip, hormonal değişiklikler, mekanik tahriş ya da vitamin B12 veya folat düzeylerindeki düşüklük, geçici azaltılmış bağışıklık sistemi ile ilgili olabilir. Hatta yanak iç kısmını ısırma veya gıdalara bağlı yaralanma pamukçuğu tetikleyebilir.
Aftlar genetik bir yatkınlık sonucu olabilir ve otoimmün hastalık olarak kabul edilir ve bulaşıcı değildir.
Uçuk:
Uçuk, Herpes simplex virüsü tip 1‘ in neden olduğu bulaşıcı bir enfeksiyondur. İlk enfeksiyon genellikle yetişkinlikten önce ortaya çıkar ve soğuk algınlığı ya da grip ile karışabilir. Virüs vücuda girdikten sonra sinirlerde gizlenir ve stres, ateş, travma, hormonal değişiklikler (Adet dönemi), güneş ışığına maruz kalma gibi durumlardan sonra tekrar ortaya çıkarak uçuk oluşturur.
Lezyonlar aynı yerde tekrarlama eğilimindedir. Uçuklar, aftların aksine, kabarcıkların patlamasından tamamen iyileşinceye kadarki dönemde bulaştırıcıdır. Virüs ayrıca gözler ve genital bölgeye de yayılabilir.
Ağız Yaralarının Ortak Tedavisi
Ağız yaraları genellikle herhangi bir tedaviye gerek kalmadan iki hafta gibi bir sürede kendiliğinden yok olur. Ağız yaralarının mantar, virüs veya bakteriyel bir enfeksiyon gibi belirli bir nedeni var ise buna yönelik bir tedavi verilebilir. Herhangi bir neden saptanamaz ise şikayetleri azaltmaya yönelik tedavi verilir.
Aşağıdaki öneriler, ağız yaraları ve şikayetlerini hafifletmek için yardımcı olabilir:
Sıcak içecekler ve yiyecekler, tuzlu, baharatlı ve narenciye bazlı yiyeceklerden kaçının.
Ağrı kesiciler kullanın
Ağızda yanık varsa soğuk su ile gargara ya da üzerine buz koymak etkilidir.
Pamukçuk (Aft) Tedavisi
Aftlar için tedavinin amacı, enfeksiyona karşı koruma ve rahatsızlık hissini rahatlatmaktır. Şunları deneyebilirsinizin:
Sıvı alımını artırın
Tuzlu su ile gargara
Uygun diş hijyeni
Lidokain veya xylocaine içeren bölgesel uygulanan anestezikler uygulanabilir (çocuklarda kullanılmamalıdır)
Ülserlere su ve kabartma tozu karışımı uygulayın
Bölgesel kortikosteroid kremler (Kenacort-A Orabase)
Daha ciddi durumlar için, tedaviler şunlardır:
Fluosinonid jel (Lidex),
Klorheksidin glukonat (Orasept gargara).
Sık sık aft oluşuyor ise folat veya vitamin B12 eksikliği için araştırma için doktora başvurun bu eksiklikler ilaç takviyesi ile kolayca tedavi edilebilir.
Ağızdan veya bölgesel uygulanan kortikosteroidler ve anti inflamatuar ilaçlar (prednol dahil) aftta şişlik ve ağrıyı azaltmada etkili yaklaşımlar mevcuttur.
Uçuk Tedavisi
Uçuk tedavisi henüz yoktur. Tedavi:
% 5 kadar antiviral madde içeren bir merhem Asiklovir krem koruyucu olarak kullanılabilir.
Lezyon üzerine buz uygulamak
Tüm yaralar zararsızdır. Ağız yaraları, iki hafta içinde iyileşmez ise doktora başvurun.
Incoming search terms:
dudağın iç kısmında yara
iç dudak ısırma yaraları tedavisi
dudağın iç kısmında çıkan yaralar
ağız yaralarında kullanılan vitamin türü
çocuklarda diş etlerinde kırmızılık ağız içinde pamukçuk
dudakta yaralar
pamukçuk vitamin eksikliği
ic dudakta cikan yaralar
ağızda çıkan pamukçuk tedavisi
diş teli enfeksiyon